Sarmaşık (Sarmasik, Bluszcz), reż. Tolga Karaçelik Kürt

Sarmaşık (Sarmasik, Bluszcz), reż. Tolga Karaçelik

Zaczyna się od prezentacji bohaterów – każdy z nich otrzymuje tajemniczą wiadomość lub jakiś sygnał. Reakcją jest spojrzenie w kamerę, wyłamujące ich na samym początku z diegezy. To sygnał, że należy się spodziewać ambitnego filmu. Za ambicjami oczywiście nie musi nadążać jakość, jednak w tym przypadku nadążyła.

Film może się okazać niełatwy w interpretacji. Pomyślałem jednak, że jest to po prostu metafora państwa tureckiego. Inteligencja, wyżsi oficerowie, specjaliści – wysiadają, przestają mieć udział w wydarzeniach. Kapitan niezupełnie wiadomo dlaczego postanawia pozostać na morzu z grupą niżej wykwalifikowanych marynarzy. Każdy z nich jest bardzo wyrazisty, myślę, że obrazują różne części tureckiego społeczeństwa. Jest wzorowy muzułmanin, ale i zwykły ćpun, niewierzący. Galeria postaw. Ten trop otworzył mi się, kiedy pada zdanie „Niewielu Kurdów żegluje” pod adresem marynarza o imieniu Kürt (a to ci zbieg okoliczności). Kürt jest Kurdem, tak w Turcji brzmi nazwa tego narodu. Jak się okazuje w dalszej części (nie powiem jak to widać, tylko o wnioskach) jest sumieniem dla tych, którzy je posiadają, niekiedy odgrywa też kluczową rolę w napięciach „politycznych” na statku. I jest pewną tajemnicą, której Turcy nie są w stanie rozgryźć. Kapitan, oddzielony i niedostępny to władza. A statek, to cała sytuacja Turcji – obecnie? A może historycznie?

Można jednak odciąć się od takiego rozumienia, oglądać jak zwykły dreszczowiec. Akcja płynie z początku bardzo wolno, potem zagęszcza się. Jednak od pierwszych kadrów rośnie dziwne napięcie budowane pracą kamery i ścieżką dźwiękową. Aktorstwo jest pierwszorzędne. Kiedy wejdzie się już w opowieść, trudno zrobić przerwę, pomimo że tempo do końca jest co najwyżej umiarkowane. Świetna robota.

A metafora bluszczu? Mam kilka podejrzeń, ale żadne na tyle solidne, żeby się rozpisać. Natomiast zakończenie, o które pyta autor jedynego komentarza na Filmwebie, moim zdaniem jest jednoznaczne.

SPOILER:

Załoga morduje kapitana (młotek w rękach, zjednoczenie przeciwko wyzyskowi), co jest ponurym proroctwem dla Trucji.

7/10